System RehaCom jest rodzajem komputerowo wspomaganej rehabilitacji funkcji poznawczych. Korzystanie z tego systemu pozwala na poprawę uwagi, pamięci i innych funkcji.
RehaCom może być skonfigurowany pod względem możliwości pacjenta i dostosowany do jego indywidualnych potrzeb, co z kolei w optymalny sposób umożliwia poprawę funkcji mózgowych.
System RehaCom zawiera prosty i ergonomiczny panel rehabilitanta z programem zarządzającym, który można rozbudować o szereg procedur treningowych.
Panel rehabilitanta z programem zarządzającym
Do celów terapii wspomaganej komputerowo, klawiatura nie jest optymalnym urządzeniem wejściowym Dlatego opracowano specjalny ergonomiczny panel, który zapewnia komfortową pracę z systemem nawet tym osobom, które nie miały dotychczas styczności z komputerem. Duże i wytrzymałe przyciski zapewniają bezpieczną i komfortową pracę, nawet w przypadku ograniczonej zdolności ruchowej rąk.
Podstawy teoretyczne systemu RehaCom
Uszkodzenia mózgu, niezależnie od tego, czy są wynikiem udaru, wypadku, czy też podeszłego wieku, często prowadzą do zaburzenia funkcji poznawczych. Obecnie w takich przypadkach nikt już nie kwestionuje znaczenia wczesnego oddziaływania terapeutycznego. Intensywne badania w tym zakresie doprowadziły do rozwoju nowych metod rehabilitacyjnych, w tym również wspomaganych komputerowo.
RehaCom jest idealnym instrumentem wspomagającym poprawę uwagi, pamięci i innych funkcji. Przez indywidualną adaptację do możliwości pacjenta system dokładnie odpowiada jego potrzebom, dostarczając zadań na takim poziomie, który jest w danym momencie wymagany. To z kolei w optymalny sposób umożliwia poprawę funkcji mózgowych. RehaCom oferuje wiele zróżnicowanych zadań i zapewnia pacjentowi odpowiednią motywację. Dopasowana informacja zwrotna pozwala zapoczątkować proces uczenia się i pomaga w dopasowaniu strategii rozwiązywanych zadań. Przyjazny dla użytkownika panel sterowania i dopracowany interfejs graficzny zapewniają komfort pracy i przyczyniają się do sukcesu w pokonywaniu specjalnie zaprojektowanych procedur treningowych w prowadzonej terapii. Liczne badania kliniczne potwierdzają skuteczność systemu RehaCom. Jest on z powodzeniem stosowany od ponad 20 lat w wielu klinikach neurologicznych w Europie i poza nią.
Zaburzenia procesów poznawczych są częstą konsekwencją urazów mózgowych, dlatego pojawiła się potrzeba wspomagającej terapii dla pacjentów nimi dotkniętych. Postęp w technologii komputerowej umożliwił powstanie programów do rehabilitacji.
Trudności związane z utrzymaniem i skupieniem uwagi, uczeniem się, pamięcią, nieadekwatną reakcją na bodźce i z wieloma innymi funkcjami mózgowymi w różnym stopniu poddają się leczeniu.
Rehabilitacja procesów poznawczych skupia się przede wszystkim na zminimalizowaniu ograniczeń powstałych w wyniku uszkodzenia mózgu. Celem komputerowej procedury treningowej jest doprowadzenie do znacznych pozytywnych zmian w sprawności procesów poznawczych pacjentów. Głównym kryterium sukcesu jest osobista ocena pacjenta dotycząca zmiany jego jakości życia. Treningi są z powodzeniem prowadzone zarówno w szpitalach, w centrach rehabilitacji neurologicznej, gabinetach psychologicznych, jak i w domu pacjenta. Połączenie klasycznych form terapii ze wspomaganiem komputerowym umożliwia zwiększenie efektywności pracy terapeuty.
Jeśli pewne obszary mózgu zostają uszkodzone przez wylew, uraz powypadkowy, chorobę lub zabieg chirurgiczny, część funkcji uszkodzonych komórek może zostać przejęta przez zdrowe fragmenty mózgu.
Komputerowo wspomagana rehabilitacja neuropsychologiczna realizuje zindywidualizowany i intensywny trening uszkodzonych jego części.
Willson (1989) wyróżnia trzy typy rehabilitacji:
Podejście terapii zorientowanej na zasoby (ang. resource oriented therapy – Mattges, von Caramon, von Caramon) sugeruje substytucję za pomocą tych funkcji, które pacjent zachował i które mogą być użyte do zredukowania występujących zaburzeń. Aby do tego doszło, transfer funkcji musi być stymulowany i internowany.
Trening wspomagany komputerowo polega głównie na wielokrotnie powtarzanych ćwiczeniach i powiązaniu przez tapetę tych ćwiczeń z dziennymi rutynowymi zadaniami. Procedury systemu RehaCom bardzo łatwo dają się przełożyć na czynności życia codziennego.
Komputer pełni rolę niestrudzonego, cierpliwego nauczyciela, nawet jeśli postępy pacjenta są niewielkie.
Podstawowe funkcje i elementy systemu RehaCom
Od ponad dwóch dekad komputerowo wspomagany trening funkcji poznawczych jest podstawowym elementem terapii neurologicznej. Wiele terapi wspomaganych komputerem wykorzystuje pomysły oparte o testy psychologiczne, inne są kopiami gier komputerowych, a jeszcze inne rozwijane w oparciu o założenia edukacyjne.
Od roku 1986 neurolodzy oraz psychologowie z Magdeburga i Wiednia stale rozwijali i udoskonalali techniki stosowane w reedukacji czynności poznawczych i ruchowych. Rezultatem tej interdyscyplinarnej współpracy, wspieranej przez firmę Hasomed, jest zbiór metod i treningów pod nazwą RehaCom, stosowanych z powodzeniem od 1989 roku w różnych medycznych i psychologicznych instytucjach w Polsce i na świecie. Przydatność i skuteczność metody RehaCom zweryfikowano w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Podstawy teoretyczne systemu RehaCom są właśnie rezultatem tej intensywnej współpracy psychologów, neurologów, inżynierów biomedycznych i programistów.
U podłoża koncepcji leżą następujące założenia:
Terapeutycznym celem metody RehaCom jest poprawa sprawności przy wszystkich rodzajach zaburzeń funkcji poznawczych mózgu (pamięć, koncentracja, uwaga, koordynacja psychoruchowa). Cel ten został osiągnięty poprzez zaprojektowanie przyjaznych dla pacjenta specjalnych programów reedukacyjnych.
Obecnie nikt już nie kwestionuje znaczenia wczesnego oddziaływania terapeutycznego w przypadku zaburzeń spowodowanych uszkodzeniem mózgu. Intensywne badania w tym zakresie doprowadziły do rozwoju nowych metod rehabilitacyjnych.
Trening jest wykonywany z pomocą specjalnego panelu, który umożliwia również rehabilitację osób z problemami w zakresie koordynacji ruchowej. Metoda zawiera zestaw przyjaznych treningów reedukacyjnych opracowanych na podstawie badań neuropsychologów z Wiednia.
Zaletą systemu RehaCom jest możliwość dostosowania trudności zadania do możliwości i percepcji pacjenta. Zakłada się, że aby pacjent był pozytywnie zmotywowany podczas treningu, zadanie nie może być ani zbyt trudne, ani zbyt łatwe. Następną zaletą programu ćwiczeń jest jego wielowymiarowość. Jeśli na przykład osoba ćwiczy uwagę, do programu ćwiczeń mogą być stopniowo włączane zadania związane z ćwiczeniem sprawności innych funkcji, jak np. pamięć krótkoterminowa czy rozwiązywanie problemów.
Zasadą psychologii uczenia się jest to, aby każde dobrze wykonane ćwiczenie/zadanie było zakończone pozytywną informacją zwrotną. Na tym opiera się system RehaCom. Jeśli osoba ćwicząca popełni błąd, zawsze otrzymuje pomoc i informacje dodatkowe, dzięki którym wykonanie zadania staje się łatwiejsze.
Rehacom to narzędzie wspierające efektywną rehabilitację mgły mózgowej, jednego z najczęstszych skutków COVID-19.
Mgła mózgowa jest potocznym określeniem zespołu objawów i dolegliwości poznawczych, takich jak zaburzenia pamięci, zaburzenia uwagi i dezorientacja.
W związku z powszechnym występowaniem objawów mgły mózgowej u ozdrowieńców COVID-19, rehabilitacja procesów poznawczych jest doskonałym uzupełnieniem rehabilitacji kardiologicznej i pulmonologicznej.
Rehabilitacja neuropsychologiczna po COVID-19 umożliwia powrót do pełnej sprawności nie tylko w kontekście zdrowia fizycznego, ale również kondycji psychicznej i poznawczej.
|