Respirator medyczny (wentylator mechaniczny) to urządzenie, które wspomaga lub zastępuje oddychanie pacjenta, gdy jego własne płuca nie działają prawidłowo. Jest jednym z najważniejszych sprzętów ratujących życie w medycynie intensywnej.
Do czego służy respirator medyczny?
1. Wspomaganie oddychania
Respirator dostarcza powietrze (lub mieszankę z tlenem) do płuc pacjenta, gdy:
-
oddycha zbyt słabo,
-
nie oddycha wcale,
-
oddech jest niewydolny lub nieregularny.
2. Utrzymywanie odpowiedniego poziomu tlenu we krwi
Urządzenie kontroluje:
-
ilość podawanego tlenu (FiO₂),
-
objętość powietrza w każdym oddechu,
-
ciśnienie w drogach oddechowych.
3. Odciążenie pracy mięśni oddechowych
Respirator przejmuje część lub całość wysiłku pacjenta, co jest kluczowe np. w:
-
chorobach płuc (POChP, zapalenie płuc),
-
urazach klatki piersiowej,
-
po ciężkich operacjach.
4. Podtrzymywanie życia
Stosowany u pacjentów:
-
w śpiączce,
-
podczas sedacji w OIOM-ie,
-
z ciężką niewydolnością oddechową,
-
podczas zabiegów chirurgicznych w znieczuleniu ogólnym.
Rodzaje respiratorów:
1. Respiratory stacjonarne (szpitalne)
-
Wykorzystywane na OIOM-ach i salach operacyjnych.
-
Mają liczne tryby pracy, monitoring i alarmy.
2. Respiratory transportowe
-
Lekkie, przenośne.
-
Używane w karetkach, na SOR-ach i podczas transportu pacjenta.
3. Respiratory domowe
-
Dla pacjentów wymagających długoterminowego wspomagania oddechu (np. SLA, choroby nerwowo-mięśniowe).
Jak działa respirator?
Respirator:
-
Pobiera powietrze i miesza je z tlenem.
-
Podaje je pacjentowi przez rurkę intubacyjną, tracheostomię lub maskę.
-
Kontroluje ilość i ciśnienie powietrza.
-
Odbiera powietrze wydechowe pacjenta.
-
Monitoruje oddech i alarmuje, jeśli coś jest nieprawidłowe.
W skrócie:
Respirator medyczny ratuje życie, dostarczając pacjentowi powietrze, gdy ten sam nie potrafi lub nie może skutecznie oddychać. Jest kluczowym elementem intensywnej terapii, anestezjologii i ratownictwa medycznego.